اثربخشی بازی درمانی بر توجه اشتراکی کودکان با اختلال طیف اتیسم

زرافشان, هاشم; عبداللهی, محمدتقی; رشیدی احمدآبادی, ابوالفضل; ساجدی, فیروزه; پورمحمدرضای تجریشی, معصومه

اثربخشی بازی درمانی بر توجه اشتراکی کودکان با اختلال طیف اتیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران

² دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران

³ استاد گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران

⁴ دانشیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
زمینه و هدف: کودکان با اختلال طیف اتیسم در توسعه مهارت‌های ارتباطی و تعاملات اجتماعی با چالش‌های قابل‌توجهی مواجه هستند. یکی از مشکلات اساسی در این کودکان، ضعف در توجه اشتراکی است که به‌عنوان یک مؤلفه کلیدی در برقراری ارتباط مؤثر شناخته می‌شود. بازی‌درمانی به‌عنوان یک روش مداخله‌ای، با هدف بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتقای توجه اشتراکی طراحی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی‌درمانی بر توجه اشتراکی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی از نوع کیفی و با استفاده از طرح تک‌آزمودنی A-B به‌صورت پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون انجام شد. به منظور اجرای مداخله، چهار کودک 3 تا 4 ساله (سه پسر و یک دختر) به شیوه تصادفی انتخاب شدند. پیش از آغاز مداخله، ارزیابی اولیه با استفاده از مقیاس روابط اجتماعی نخستین که توسط ماندی و همکاران(2013) توسعه یافته است، دو مرتبه برای هر کودک انجام شد. مداخله شامل آموزش‌های انفرادی بازی‌درمانی در طی 10 جلسه و به مدت پنج هفته (دو بار در هفته؛ هر جلسه 60 دقیقه) ارائه گردید. ارزیابی‌های تکمیلی پس از جلسات دوم، پنجم، هشتم و دهم جمع‌آوری شد و داده‌ها با استفاده از اندازه اثر D کوهن مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که مداخله بازی‌درمانی تأثیر معناداری بر بهبود مؤلفه‌های توجه اشتراکی در کودکان با اختلال طیف اتیسم داشته است. به‌طور مشخص، نتایج حاکی از افزایش معنادار در آغازگری توجه اشتراکی و پاسخ‌دهی به توجه اشتراکی در کودکان شرکت‌کننده پس از دوره مداخله بود (P 0/05).
نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که بازی درمانی به عنوان یک رویکرد اثربخش در توجه اشتراکی است. بنابراین، می‌توان از بازی درمانی به‌عنوان یک مداخله درمانی برای افزایش توجه اشتراکی کودکان با اختلال طیف اتیسم استفاده نمود.
کلید واژه‌ها: بازی درمانی، توجه اشتراکی، اختلال طیف اتیسم

کلیدواژه‌ها

موضوعات