کاربردشناسی زبان در کودکان با رشد بهنجار و مقایسه آن با کودکان دچار اختلالات عصب‌رشدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی مشاوره دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران

2 مرکز پژوهشی روان‌سنجی هوشبهر، تهران، ایران

3 دپارتمان روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

90.92250/jrc.2025.144285.1018

چکیده

زمینه و هدف:. یکی از عوامل ناتوان‌کننده در کودکان، آسیب در ارتباط اجتماعی است. کاربردشناسی زبان یکی از اجزای اصلی ارتباط اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه توانایی کاربردشناسی در کودکان با رشد بهنجار و مقایسه آن با کودکان دچار اختلالات عصب‌رشدی انجام شد.
روش: این پژوهش از نوع مقطعی (علی مقایسه‌ای) و جامعه آماری کودکان 5 تا 9 ساله شهر تهران ) 1400-1399) بودند. 35 کودک دارای رشد بهنجار و 119 کودک دچار اختلالات عصب‌رشدی شامل اختلال طیف اتیسم (24 نفر)، اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی (25 نفر)، اختلال نقص‌توجه (24 نفر)، اختلال رشدی زبان (21 نفر) و اختلال ارتباط اجتماعی (25 نفر)، از 3 دبستان و مرکز پیش دبستانی و نیز 11 مرکز توانبخشی به صورت غیر تصادفی انتخاب شدند. تشخیص براساس نظر تیم تخصصی چند رشته‌ای بود که بر اساس مشاهدات، تاریخچه پزشکی و خانوادگی، خطوط راهنمای تشخیصی و درمانی اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا و نیز نتایج آزمون‌های پرسشنامه توانایی کاربردشناختی زبان، آزمون تشخیصی اتیسم گیلیام- نسخه دوم (گارز -2)، آزمون اسنپ-4، آزمون رشد زبان نیوکامر و هامیل، نسخة فارسی مجموعه آزمون ارزیابی تشخیصی آوایی و واجی، آزمون ایران- استنفورد- بینه و فهرست وارسی ارتباطی کودکان- نسخه دوم، انجام شد. سپس مادران پرسشنامه توانایی‌های کاربرد شناسی زبان را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یکراهه انجام شد.
یافته‌ها: درهر سه عامل«قواعد گفتگو و کنش‌های گفتاری» «بافت» و «درک و تعامل اجتماعی» کودکان دارای رشد بهنجار تفاوت معناداری با کودکان دچار اختلالات عصب‌رشدی شامل اختلال طیف اتیسم، اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی، اختلال نقص‌توجه ، اختلال رشدی زبان و اختلال ارتباط اجتماعی داشتند (0.001 >p).
نتیجه گیری کلی: کودکان دچار اختلالات عصب‌رشدی در مولفه‌های توانایی‌های کاربردشناسی مشکل دارند، بنابراین درمانگران کودک باید ابعادی از کاربردشناسی زبان را که آسیب دیده‌اند شناسایی و بر این اساس، مداخلات درمانی ویژه‌ای طراحی نمایند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

نشریۀ مشاوره توانبخشی
دوره 1، شماره 2
شهریور 1404
صفحه 154-164

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 مرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 17 شهریور 1404
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1404
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار